moeders gingen je voor
5 sterren Google reviews
jaar ervaring als therapeut
Geboortetrauma bij volwassenen kan je leven beïnvloeden. Ontdek de oorzaken, symptomen en behandelingen die blijvend verschil maken.
Een onzichtbaar begin met grote gevolgen
Geboortetrauma is voor veel mensen een onbekend of wat vaag begrip. Toch blijkt uit steeds meer praktijkverhalen en wetenschappelijk onderzoek dat de manier waarop je ter wereld komt, diepe en soms levenslange invloed kan hebben op emotioneel, psychisch en relationeel vlak. Niet zelden ontstaan de eerste blokkades, overtuigingen of zelfs lichamelijke klachten al bij die allereerste, overweldigende ervaring: de geboorte. Zonder dat je je daar bewust van bent, kan het je leven jarenlang onbewust kleuren.
In dit artikel lees je wat een geboortetrauma bij volwassenen precies is, hoe je het herkent, welke gevolgen het kan hebben en, minstens zo belangrijk, hoe je het kunt verwerken. Ik beantwoord veelgestelde vragen, geef een overzicht van mogelijke behandelingen en besteed aandacht aan specifieke therapievormen zoals hypnotherapie.
​
“Toen mijn dochter werd geboren en ze even bij me werd weggehaald, voelde ik paniek tot in m’n botten. Het was alsof er iets ouds werd aangeraakt. Later ontdekte ik dat ik zelf na mijn geboorte lang bij mijn moeder weg ben geweest. Ineens vielen zoveel puzzelstukjes op hun plek.” -Masja (31) moeder van 2 kinderen
Wat is een geboortetrauma?
Een geboortetrauma verwijst naar diepe, vaak onbewust opgeslagen stress, pijn of emoties die het lichaam en brein ervaren tijdens de geboorte en de eerste momenten daarna. Zelfs bij een vlot verlopende bevalling is geboorte een van de meest intense en stressvolle gebeurtenissen in een mensenleven. De hoeveelheid adrenaline en spanning die vrijkomt, wordt later zelden meer bereikt.
Wanneer een bevalling heel heftig verloopt, bijvoorbeeld door complicaties, medische ingrepen, zuurstoftekort, een extreem snelle of juist langdurige geboorte, een keizersnede, vroeggeboorte of het (tijdelijk) gescheiden worden van de moeder, kan het zenuwstelsel van het kind deze indrukken niet goed verwerken. Wat het lijf dan niet kan loslaten, wordt opgeslagen.
Op latere leeftijd kan dit zich uiten in emotionele blokkades, beperkende overtuigingen, overlevingspatronen of lichamelijke klachten, zonder dat iemand zich bewust is van deze allereerste oorsprong.
Of zoals een moeder in mijn praktijk vertelde:
“Ik had jarenlang vage klachten, voelde me vaak gespannen en op m’n hoede, zonder duidelijke reden. Pas tijdens een sessie viel het kwartje: ik had als baby in de couveuse gelegen. Ik had geen idee dat dat zo’n diepe indruk op mij had achtergelaten”.
​
“Wanneer je zelf een kind krijgt wordt er niet alleen iets nieuws geboren, maar ook iets ouds aangeraakt."
De gevolgen van een
geboortetrauma bij volwassenen
De impact van geboortetrauma op het volwassen leven is vaak groter dan je denkt. Veel mensen beseffen niet dat terugkerende patronen of klachten hun oorsprong kunnen hebben in die allereerste minuten na de geboorte. Toch blijkt uit onderzoek en zie ik in de praktijk hoe diep die vroege ervaring kan doorwerken, zelfs jaren later.
Concreet kun je als volwassene last hebben van:
-
Belemmerende overtuigingen, zoals: ‘ik sta er alleen voor’, ‘ik ben niet goed genoeg’, ‘ik mag er niet zijn’ of ‘ik kan het niet zelf’.
-
Relationele struggles, zoals bindings- of verlatingsangst, moeite met echt contact of verbinding, of de voortdurende angst om afgewezen te worden.
-
Moeite met verandering, zoals niet durven beginnen aan iets nieuws, angst voor het onbekende of het gevoel vast te zitten.
-
Lichamelijke klachten die lastig te verklaren zijn, zoals chronische vermoeidheid, hoofdpijn, vage pijnen of spijsverteringsproblemen.
-
Emotionele signalen, zoals snel overprikkeld of getriggerd raken, gevoelens van leegte of onrust, of het idee dat je altijd moet vechten om te overleven of gezien te worden.
Hoe dit eruitziet, verschilt per persoon. Maar in de kern vraagt het om (h)erkenning en vaak ook om begeleiding van een professional die met je mee kan kijken naar die onderlaag.
“In de schaduw van mijn moeders verdriet, besloot ik in haar buik al dat het mijn taak was om haar zwaarte lichter te maken. Pas als volwassene ontdekte ik dat ik dat gewicht niet langer hoef te dragen.” -Melanie (25)
Hoe herken je geboortetrauma bij volwassenen?
Omdat een geboortetrauma vaak buiten het bewuste geheugen ligt, is het niet altijd makkelijk te herkennen. Toch zijn er signalen die je op het spoor kunnen zetten.
Denk aan:
-
Overtuigingen die telkens opnieuw opduiken, vooral in relaties of wanneer je initiatief wilt nemen.
-
Aanhoudende spanning in je lijf waarvoor geen duidelijke medische oorzaak te vinden is.
-
Moeite met hechting, vertrouwen of het uiten van je behoeften binnen relaties.
-
Overlevingsstrategieën zoals pleasen, perfectionisme, controle houden of juist terugtrekken.
-
Gevoelens van zinloosheid, het idee dat je niet goed genoeg bent, nergens echt bij hoort of voortdurend overvraagd zijn.
Vaak worden deze signalen sterker op belangrijke overgangsmomenten in je leven; denk aan een verhuizing, een nieuwe baan, een scheiding of het krijgen van een kind.
“Ik had altijd het gevoel dat ik verantwoordelijk was voor de sfeer, dat ik het anderen naar de zin moest maken. Ik wilde dit zo graag doorbreken, maar het lukte me niet. Tijdens het Deep Dive traject zag ik mezelf als pasgeboren baby, bij mijn moeder die toen depressief was. In die eerste, stille dagen ben ik onbewust al gaan pleasen, als manier om verbinding te voelen, om erbij te mogen horen. En dat patroon zit nog steeds in mij: op m’n werk, in vriendschappen en als moeder.” -Didi (35), moeder van 1 kind
Symptomen van geboortetrauma bij volwassenen
De gevolgen van geboortetrauma kunnen zich op veel verschillende manieren uiten en zijn niet altijd duidelijk of logisch. Toch zie ik in mijn praktijk regelmatig dat er onder bepaalde klachten of patronen iets ouds meespeelt en wat terug te leiden is naar die allereerste ervaring: de geboorte.
Mogelijke symptomen zijn onder andere:
-
Moeite met ontspannen, een constant gevoel van alertheid of snel overprikkeld raken (hyperarousal)
-
Slaapproblemen, zoals moeite met inslapen, onrustige nachten of terugkerende nachtmerries
-
Gevoelens van eenzaamheid, verlatenheid of het idee dat je er alleen voor staat
-
Angst- of paniekklachten, die uit het niets lijken te komen, zonder duidelijke aanleiding
-
Lichamelijke stressreacties, zoals benauwdheid in kleine ruimtes of een beklemmend gevoel bij druk of deadlines
-
Zelfkritiek, schaamte of schuldgevoelens, die soms terug te herleiden zijn naar de eerste ervaringen rondom geboorte
-
Moeite met echt verbinden, zelfs in veilige of hechte relaties
-
Sombere of depressieve gevoelens, die dieper lijken te liggen dan alleen de situatie van nu verklaart.
Zoals ik ook hierboven schreef zie ik in mijn werk met moeders dat deze klachten vaak aan het licht komen in overgangsmomenten; zoals het moederschap.
Belangrijk om te weten: de symptomen kunnen ook voorkomen bij andere vormen van (vroegkinderlijk) trauma. Het is altijd goed om andere oorzaken mee te nemen in het onderzoek naar wat er speelt.
Hoe kom je erachter of je als volwassene een geboortetrauma hebt?
Omdat je je geboorte niet bewust kunt herinneren, gaat het bij het herkennen van geboortetrauma vaak niet om een duidelijk verhaal, maar juist om signalen, terugkerende patronen en onderliggende overtuigingen die steeds opnieuw opspelen.
Belangrijke ingangen om meer zicht te krijgen zijn:
-
Stilstaan bij thema’s die telkens terugkomen in je leven: zoals gevoelens van er alleen voor staan, pleasen, angst voor verbinding of het gevoel altijd ‘aan’ te moeten staan.
-
Informatie verzamelen over je geboorteverhaal, bijvoorbeeld via je moeder, familieleden of door bevallingsrapporten op te vragen – als dat mogelijk is.
-
Begeleiding zoeken bij een therapeut die werkt met geboortetrauma, regressie of hypnotherapie. Via deze weg kun je toegang krijgen tot de diepere lagen van je onderbewustzijn, waar deze vroege ervaringen vaak nog liggen opgeslagen.
-
Lichaamsgerichte therapieën, systemisch werk of familieopstellingen kunnen inzicht geven in patronen die niet via het hoofd, maar via het lichaam of familiesysteem aan het licht komen.
In mijn praktijk werk ik veel met moeders die niet precies weten wat er in hun prille begin is gebeurd en dat hoeft ook niet. Je hoeft je geboorte niet te herinneren om ermee te kunnen werken. Met hypnotherapie gaan we op een veilige manier naar de laag waar onbewuste herinneringen en reacties opgeslagen liggen. Van daaruit ontstaat vaak helderheid, erkenning en ruimte voor verandering.
De invloed van geboortetrauma op je dagelijks leven
Een geboortetrauma raakt vaak dieper dan je denkt. Het beïnvloedt hoe je in het leven staat, hoe je je verbindt met anderen en hoe veilig je je voelt in je eigen lichaam. Misschien herken je dat je moeilijk kunt genieten, je vaak over je grenzen gaat of juist blijft hangen in onzekerheid. Sommige vrouwen raken snel overprikkeld of voelen zich regelmatig machteloos, uitgeput of losgekoppeld van zichzelf. Het kan zijn dat je veel ‘in je hoofd zit’ en je lijf negeert of dat je juist vage lichamelijke klachten hebt die maar niet lijken op te lossen, zoals nek-, rug- of buikpijn.
“Ik dacht altijd dat ik gewoon ‘moe’ was of te weinig aankon. Totdat ik besefte dat mijn lijf nog iets te vertellen had over mijn eigen geboorte. In de sessies viel alles op z’n plek en lukte het mij eindelijk om stappen te ondernemen". Ina (29), moeder van 1 kind
Ook zie ik in mijn praktijk dat geboortetrauma zich uit in hard werken, overcompenseren of juist het gevoel hebben dat je nergens echt landt. Relaties kunnen stroever verlopen, grenzen voelen diffuus en je vertrouwen in jezelf is vaak ver te zoeken.
“Altijd maar aanpassen, me inhouden en pleasen. Ik dacht dat het gewoon mijn karakter was.
Tot ik besefte dat het terugging naar hoe ik op de wereld ben gekomen.
Ik hoef mezelf niet steeds kleiner te maken, dat voel ik nu zo sterk en dit gevoel
is zo nieuw en bevrijdend!”
Lonneke den Hartog
Heeft geboortetrauma invloed op relaties van volwassenen?
Zeker. In mijn praktijk zie ik vaak hoe diep geboortetrauma kan doorwerken in de manier waarop mensen zich verbinden met anderen. Vertrouwen, hechting, zelfwaardering en emotionele intimiteit komen onder druk te staan wanneer de basis in het allereerste begin niet veilig was.
Veel volwassenen dragen (vaak onbewust) de overtuiging mee dat ze ‘niet goed genoeg’ zijn of het ‘allemaal alleen moeten doen’. Dat ondermijnt relaties. Sommigen zijn extreem zelfredzaam, sluiten zich af of trekken zich terug zodra het spannend wordt. Anderen kiezen (onbewust) steeds voor partners die die oude overtuiging bevestigen: afstandelijk, emotioneel niet beschikbaar of afwijzend.
Relatieproblemen kunnen zich uiten in bindingsangst, verlatingsangst, een sterke aanpassingsdrang, angst voor afwijzing of het vermijden van echte verbinding.
Veel vrouwen die bij mij komen hebben een diep verlangen naar verbinding met hun partner, met hun kinderen, met zichzelf. En toch... zit er iets tussen. Alsof ze zichzelf onbewust beschermen door niet helemaal te verschijnen in het contact. Wanneer we teruggaan naar de allereerste ervaringen, die van voor er woorden waren, begrijpen vrouwen ineens waarom ze zichzelf in relaties zijn gaan beschermen. Dat brengt helderheid en zet ze in beweging.
Kan therapie helpen bij het verwerken van geboortetrauma?
In mijn praktijk zie ik dagelijks hoe krachtig het is wanneer vrouwen zich gezien en veilig voelen bij een therapeut. Juist bij geboortetrauma, dat zo diep in het lichaam en het onbewuste kan liggen, is de klik essentieel.
Steeds meer therapeuten erkennen dat lichaamsgerichte en ervaringsgerichte therapieën blijvende verandering teweeg kunnen brengen. Veel vrouwen voelen zich na het aangaan van hun geboorteverhaal lichter, veerkrachtiger en meer aanwezig in hun leven.
Een betrokken therapeut helpt je het trauma te erkennen en te integreren, stap voor stap. Vaak is een combinatie van verschillende therapievormen het meest helpend. Maar wat het grootste verschil maakt? Een veilige bedding, waarin je mag landen.
Benieuwd of mijn begeleiding bij je past? Plan een kennismaking waarin we samen rustig afstemmen.
Hoe kan hypnotherapie helpen bij het verwerken van geboortetrauma?
Hypnotherapie is een krachtige manier om toegang te krijgen tot het onderbewuste: daar waar vroege ervaringen, overtuigingen en overlevingspatronen vaak nog onbewust doorwerken. In een staat van diepe ontspanning kun je op een veilige en begeleide manier terugkeren naar de oorsprong, zoals de geboorte, en daar ruimte maken voor wat toen is vastgezet. Emoties kunnen alsnog doorvoeld worden, belemmerende overtuigingen getransformeerd en innerlijke delen zoals het kind in jou kunnen erkenning en heling krijgen.
Wetenschappelijke onderbouwing voor de werkzaamheid is groeiende en waar hypnotherapie voorheen werd gezien als 'alternatief', wordt het steeds vaker erkend als serieuze interventie bij diepgewortelde, vroege trauma's. Daarbij is het belangrijk te kiezen voor een erkende, ervaren therapeut.
In mijn praktijk combineer ik hypnotherapie met o.a. regressiewerk, innerlijk kindwerk en opstellingen, afgestemd op wat jij nodig hebt om op een veilige manier te helen.
​In mijn praktijk zie ik dat vaak drie tot vier sessies al voldoende zijn om een duurzame verandering in gang te zetten. Omdat we direct werken met het onderbewuste en het lichaam, is de impact vaak diep en snel voelbaar. Daarom werk ik met een kort maar krachtig traject dat precies is afgestemd op waar jij als moeder in vastloopt en wat er nodig is om weer rust, verbinding en vertrouwen te voelen.
Veelgestelde vragen (FAQ's) over geboortetrauma
Is ieder trauma tijdens de geboorte blijvend schadelijk?
Niet elke ingrijpende bevalling of korte stressvolle gebeurtenis leidt tot blijvende schade. Herstel is vaak mogelijk, zeker als er na de geboorte liefdevolle opvang, voldoende hechting en latere verwerking is. Maar therapeuten zien een patroon bij mensen met herhalende klachten of hardnekkige overtuigingen, dat de wortel soms bij het geboorteverhaal ligt.
Komen geboortetrauma en vroegkinderlijk trauma vaak samen voor?
Ja. Vaak zijn de effecten van geboortetrauma voelbaar op de eerste levensjaren. Onverwerkt geboortetrauma maakt kwetsbaarder voor hechtingsproblematiek of mishandeling later.
Kan je geboortetrauma helemaal oplossen?
Volledig integreren en loslaten is mogelijk, maar het blijft het een proces. Met bewustzijn, erkenning en therapie verdwijnt de emotionele lading en keert innerlijke rust terug.
Is er wetenschappelijk bewijs?
Wetenschappelijke onderzoeken bevestigen steeds vaker het idee dat de omstandigheden rondom geboorte (inclusief stresshormonen in het brein) blijvende epigenetische en neurologische patronen kunnen veroorzaken. Tegelijk blijft veel kennis ervarings- en praktijkgericht.
Hebben mannen evenveel last als vrouwen?
Geboortetrauma is niet seksegebonden, wel blijkt uit praktijkvoorbeelden dat vrouwen de vertaalslag naar klachten en het zoeken van hulp vaker maken.
Welke rol speelt het verhaal van mijn moeder?
De emotionele, lichamelijke en spirituele toestand van de moeder tijdens zwangerschap en geboorte werkt direct door op de baby. Ook onverwerkte trauma's of emoties van de moeder kunnen zich via het kind manifesteren.
Samenvatting en afronding
Geboortetrauma kan op een subtiele en diepgaande manier het leven van volwassenen bepalen op relationeel vlak, in het ouderschap, qua zelfbeeld en in werk en welzijn. Erkenning van dit thema en het doorbreken van hardnekkige patronen maakt ruimte voor groei en echte verbinding, zowel met jezelf als met anderen.
Misschien voel je het al een tijdje: er klopt iets niet, maar je kunt er de vinger niet op leggen. Vaak ligt het antwoord in het begin van je verhaal; bij je geboorte, of zelfs nog daarvoor.
In mijn praktijk werk ik met de eerste 1000 dagen van het leven, omdat juist die vroege periode zo bepalend is voor hoe je je nu voelt. Precies daar mag heling ontstaan.
Voel je een ja of wil je meer weten? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in.