Wat het je oplevert als je met je bevallingstrauma aan de slag gaat:
✔️ Meer rust in je hoofd, lijf en zenuwstelsel
✔️ Herstel van de verbinding met jezelf en je kind
✔️ Positieve invloed op hechting en ontwikkeling van je baby
✔️ Inzicht in patronen, overtuigingen en wat jou triggert
✔️ Minder schuldgevoel, piekeren en emotionele uitputting
✔️ Ruimte om het moederschap op jouw manier vorm te geven
Lisan Teunissen is gecertificeerd therapeut in hypnotherapie & systemisch werk
Gespecialiseerd in stress, bevallingstrauma en
het reguleren van het zenuwstelsel bij moeders.
40+
500+
10+
moeders gingen je voor
5 sterren Google reviews
jaar ervaring als therapeut
Bevallingstrauma verwerken:
Waarom het zo belangrijk is
De bevalling is voor veel vrouwen een van de meest ingrijpende gebeurtenissen in hun leven. Het idee dat de bevalling alleen maar een mooie of krachtige ervaring hoeft te zijn, doet geen recht aan het feit dat veel vrouwen achterblijven met gevoelens van angst, onmacht en verdriet.
Tussen de 10 en 20 procent van de Nederlandse moeders ervaart haar bevalling als traumatisch. Dat zijn tienduizenden vrouwen per jaar. Het verwerken van deze ervaring, of het nu gaat om een moeilijke, teleurstellende of ronduit traumatische bevalling, is cruciaal voor de mentale en fysieke gezondheid van moeder, kind en het gezin. In mijn uitgebreide artikel lees je alles over het herkennen, verwerken en behandelen van een bevallingstrauma en vind je veelgestelde vragen en tips.
Ik ben heel blij dat ik de stap heb gemaakt om bij Lisan een hechtingssessie te doen. De gebeurtenissen rondom mijn bevalling waren zo traumatisch dat ik daar in het dagelijkse leven veel last van had. Mijn emoties zaten hoog, ik had veel zorgen en angsten.
De hechtingssessie was heel bijzonder om mee te maken en heeft zoveel andere emoties losgemaakt waarvoor ik eerst geen ruimte had. Ik ben nu veel relaxter en kan de blije, geduldige, liefdevolle moeder zijn die ik voor mijn zoon wil zijn. De herinneringen die blijven. Maar het gevoel en de emoties zijn heel anders.”
Evelien Hijwegen
.png)
Wat is een bevallingstrauma?
Een bevallingstrauma is een psychische verwonding die kan ontstaan na een nare of beangstigende bevalling. Vaak komt dit door een gevoel van controleverlies, onverwachte medische ingrepen, intense pijn, een spoedkeizersnede of angst om je baby te verliezen. Ook hoe er met je werd gecommuniceerd speelt een grote rol.
Je kunt je machteloos hebben gevoeld als je onvoldoende werd geïnformeerd of niet serieus genomen werd. Trauma’s komen voor na thuisbevallingen die anders liepen dan gepland, maar ook na lange bevallingen waarin je je niet gehoord voelde door de zorgverleners of zorgen om je baby. Uit onderzoek blijkt ook dat vrouwen met eerdere negatieve ervaringen, een verleden met psychische problemen of weinig sociale steun extra kwetsbaar zijn voor het ontwikkelen van een trauma na de bevalling.
In mijn praktijk ontmoet ik moeders die maanden na hun bevalling nog last hebben van flashbacks, spanning of een gevoel van falen. Vaak herkennen ze zichzelf niet meer en voelen ze zich eenzaam in hun ervaring, omdat ‘alles toch goed is gegaan?’ Het zien en erkennen van deze pijn is een essentiële eerste stap in herstel.
“Iedereen zei dat ik dankbaar moest zijn, maar ik voelde me vooral leeg, angstig en schuldig. Pas tijdens een sessie kon ik voelen: het was teveel, te snel, en ik was doodsbang. Dat alleen al gaf zoveel opluchting.” Kim (34) moeder 2 kinderen
A LITTLE BIT
ABOUT MY
WORK
“Mijn dochter was al 1,5 jaar en ik sliep nog steeds slecht. Mijn lijf stond altijd aan, en mijn hoofd bleef maar draaien, alsof ik elk moment weer iets moest ‘opvangen’. Pas toen ik merkte dat ik nog steeds schrikreacties kreeg bij bepaalde geluiden en gesprekken over haar geboorte uit de weg ging, viel het kwartje: ik had mijn bevalling nooit echt verwerkt.” Lidi (35), dochter van 1,5 jaar.
Hoe herken je een onbehandeld bevallingstrauma?
Het is belangrijk om signalen van een niet goed verwerkte bevalling te herkennen. Symptomen kunnen zich direct na de bevalling uiten, maar ook maanden later nog opduiken.
-
Flashbacks, nachtmerries of moeite om aan je bevalling terug te denken
-
Angst, spanning of vermijding rondom alles wat met je bevalling of baby te maken heeft
-
Vermoeidheid, concentratie- of slaapproblemen zonder medische oorzaak
-
Moeite met hechten aan je baby, of gevoelens van afstand of zelfs afkeer
-
Schaamte, schuldgevoelens, boosheid of juist emotionele leegte
-
Prikkelbaarheid of moeite om te genieten
Als deze klachten na een maand niet afnemen, kan er sprake zijn van een bevallingstrauma of PTSS.
In mijn praktijk zie ik vaak dat moeders deze signalen lang wegduwen. Ze vertellen zichzelf dat het ‘wel meevalt’, dat het erbij hoort, of dat ze vooral blij moeten zijn met een gezond kind. Maar onder dat masker van doorgaan zit vaak een diepere laag van angst, verdriet en onveiligheid. Pas als we die laag liefdevol aandacht geven, komt er rust en verbinding met jezelf en met je kind.
Ook bij je kindje kun je signalen zien van een onbewust meegevoelde spanning rondom de bevalling, zoals:
• Onrustig of gespannen gedrag, bijv. alerte ogen, gespannen lichaam, moeite met aanraking/knuffelen
• Slecht slapen of vaak wakker schrikken
• Veel huilen of moeilijk te troosten zijn
• Verlatingsangst (ook op latere leeftijd terug te zien)
• Lichamelijke klachten zoals allergie en eczeem
“Ik voelde me zo raar. Alsof ik een robot was geworden, alles deed ik op de automatische piloot, maar ik voelde niks. In de sessies leerde ik stap voor stap weer landen in mijn lijf en in mijn moederschap.” Gereke (28), 1 kindje
Waarom is het belangrijk om een bevalling te verwerken?
Niet alleen voor jezelf, maar ook voor je kindje en gezin is het belangrijk om je bevalling goed te verwerken. Een onbehandeld bevallingstrauma verhoogt het risico op postnatale depressie of angststoornissen. Ook kunnen er hechtingsproblemen met je kind optreden, wat op lange termijn effect heeft op zijn of haar ontwikkeling.
Ik zie regelmatig moeders van wie het kindje na een heftige bevalling last heeft van spanningen, verlatingsangst of overprikkeling. Wanneer ik samen met de moeder in een veilige setting ruimte maak voor haar eigen overtuigingen, emoties en gedachten en ze liefdevol leert terugkijken naar het verhaal van die eerste dagen, komt er rust en erkenning bij moeder en kind.
Ook blijkt uit studies dat vrouwen met een onverwerkt trauma vaker problemen ervaren bij een volgende zwangerschap of bevalling, en soms zelfs een kinderwens uitstellen of vermijden uit angst. Daarnaast heeft het impact op je relatie: partners voelen zich vaak machteloos, wat tot ruzie of vervreemding kan leiden.
“Mijn dochter raakte compleet in paniek als ik ook maar naar de wc ging. Na de traumatische ziekenhuisbevalling en een week in de couveuse voelde het alsof ze me nooit meer wilde loslaten. Pas toen ik mijn eigen angst ging aankijken, werd zij ook rustiger.” Lara (31), 1 kind (3jr).
Bevalling verwerken: eerste stappen
Het begint bij erkenning, durf te voelen en tegen jezelf en je omgeving te benoemen dat je worstelt met wat je hebt meegemaakt.
-
Praat erover: met je partner, een vriendin, je moeder of een professional
. -
Schrijf je verhaal op: dit kan structuur geven en inzicht in je gevoelens.
-
Lees over bevallingstrauma’s: je bent niet de enige en je bent zeker niet gek.
-
Geef jezelf rust: je bent misschien nog aan het herstellen, maar ook hormonaal en mentaal gebeurt er van alles.
-
Geef jezelf toestemming om hulp te zoeken: of dat nu een gesprek is met je huisarts, verloskundige of een gespecialiseerde therapeut. Ook al je kindje al wat ouder is, het is nooit te laat om jullie start te verwerken.
Wat helpt bij het verwerken van een bevallingstrauma?
Naast praten en schrijven, kun je denken aan:
-
Beweging: wandelen of rustig sporten kan je helpen ontspannen.
-
Ademhalingsoefeningen, yoga of meditatie kunnen stress verminderen.
-
Structuur aanbrengen in je dag: zorg voor een vaste dagindeling, dat kan helpen onrust verminderen.
-
In contact komen met andere moeders die hetzelfde meemaken. Via forums, bijeenkomsten of online groepen kun je (h)erkenning vinden.
-
Hulp vragen aan je omgeving, ook praktisch: je hoeft het niet alleen te doen
Ik spreek vaak met moeders die alles geprobeerd hebben: praten, schrijven, wandelen, mediteren en zich nog steeds overspoeld voelen. Dat is geen falen, soms vraagt een diepe wond om een diepere aanpak.
In mijn sessies zakken we in het verhaal en maak je op een veilige manier contact met de laag waar de angst, het schuldgevoel of de machteloosheid nog ligt opgeslagen.
“Iedereen zei dat ik moest gaan wandelen, yoga, tijd voor mezelf nemen... Lieve adviezen, ik probeerde het allemaal, maar ik bleef me bevroren voelen. Pas in een sessie bij Lisan voelde ik echt: dit is waar ik ben vastgelopen. Dat gevoel durfde ik eerder niet toe te laten, maar was het begin van mijn helingsproces” -Kathy (37), 2 kinderen
Wat voor de één werkt, werkt niet altijd voor de ander. Gun jezelf de tijd om te ontdekken wat bij jou past en weet dat je het niet alleen hoeft te doen.
Therapieën voor het verwerken van een bevallingstrauma
Als zelfhulp en steun uit je omgeving niet voldoende zijn, zijn er specifieke therapieën om je bevallingstrauma verwerken:
-
Hypnotherapie: helpt het onbewuste overtuigingen, gedachten en emoties loslaten die vastzitten en maakt ruimte voor een nieuw, positief (beval)verhaal. Hypnotherapie is effectief gebleken, zowel kort na de bevalling als jaren later.
-
EMDR: helpt herinneringen aan het trauma verwerken door ze te combineren met afleidende prikkels, waardoor de emotionele lading ervan vermindert.
-
Opstellingenwerk: laat zien welke onbewuste patronen en dynamieken uit je familiesysteem invloed hebben op jouw bevallingstrauma en het moederschap. Denk aan het gevoel altijd sterk te moeten zijn, pleasen, of controle willen houden. Door deze dynamieken zichtbaar te maken, ontstaat ruimte om je eigen plek als moeder in te nemen, los van wat je hebt meegekregen.
-
Innerlijk kindwerk: helpt je contact te maken met de jongere delen in jezelf die tijdens de bevalling geraakt zijn, het kind in jou dat zich bang, alleen of machteloos voelde. Door deze gevoelens op een veilige manier te erkennen en te begeleiden, ontstaat rust, veerkracht en meer zelfcompassie in het hier en nu.
-
Cognitieve gedragstherapie: helpt je anders leren denken over wat er is gebeurd.
-
Lichaamsgerichte therapieën zoals haptotherapie gericht op het versterken van het lichaamsbewustzijn en het verwerken van emoties die in het lichaam zijn opgeslagen.
-
Mindfulness of ontspanningstherapie: helpen bij het reguleren van stress en leren beter om te gaan met nare gedachten.
-
Groepstherapie: herkenning en steun vinden bij andere moeders.
Ik combineer hypnotherapie met familieopstellingen en innerlijk kindwerk. Een bevalling raakt namelijk niet alleen het hier en nu, het raakt ook oude thema’s: het gevoel alleen te staan, jezelf te verliezen, niet gezien te worden.
Familieopstellingen maken zichtbaar welke diepe, vaak onbewuste dynamieken meespelen, bijvoorbeeld tussen jou en je moeder, of de angst om je kind kwijt te raken. Wanneer deze patronen in beeld komen, ontstaat ruimte om je eigen plek terug te nemen, als vrouw en als moeder.
Sue Klompenhouwer
“Ik dacht dat het alleen ging over die heftige bevalling, maar tijdens een opstelling werd ineens duidelijk hoeveel controle ik probeerde te houden, niet alleen tijdens mijn bevalling, maar eigenlijk al mijn hele leven. Het was alsof ik altijd verantwoordelijk moest zijn voor alles en iedereen. Sinds ik dat ben gaan loslaten, kan ik er echt zijn voor mijn kinderen, zonder mezelf te verliezen.” – moeder (39), 2 kinderen
Hoe lang duurt het om een trauma van de bevalling te verwerken?
Dat is voor iedereen anders en afhankelijk van de hulp die je krijgt. Een onderzoek onder Nederlandse vrouwen wees uit dat het merendeel van de moeders die therapie volgt binnen drie tot zes maanden een duidelijke verbetering merkt.
In mijn praktijk zie ik dat verandering vaak al vanaf de tweede sessie voelbaar is. Dankzij hypnotherapie ontstaat er snel toegang tot de diepere lagen van het trauma, waardoor vastzittende emoties en overtuigingen ruimte maken voor rust, kracht en verbinding. Moeders merken dat ze positiever gaan denken, milder worden voor zichzelf en opnieuw contact voelen met hun kindje.
Hypnotherapie is geen quick fix, maar wel een zachte en effectieve weg naar blijvend herstel.
Wanneer professionele hulp inschakelen bij het verwerken van de bevalling?
Professionele hulp bij een bevallingstrauma is aan te raden als:
-
Je klachten langer dan een maand na de bevalling aanhouden.
-
Je dagelijks functioneren (thuis, werk, relatie) lijdt onder wat je hebt meegemaakt.
-
Je moeite blijft houden met hechten aan je baby of kind
-
Je vaak herbelevingen of angsten hebt.
-
Je omgeving merkt dat je overbelast bent.
-
Een volgende zwangerschap liever uitstelt of vermijdt.
Samen met je partner de bevalling verwerken
Een bevallingstrauma verwerken doe je niet alleen. Partners kunnen ook geschokt of verdrietig achterblijven, zeker als ze zich machteloos voelden tijdens het proces. Het samen praten over ieders ervaring is waardevol. Soms kan een gezamenlijke sessie bij een therapeut, coach of psycholoog helpen om begrip en steun te vergroten en eventuele misverstanden in de relatie op te lossen. Ook is het goed om elkaars signalen van overbelasting te herkennen. Zo voorkom je dat jullie langzaam van elkaar vervreemden.
Het is bij mij mogelijk om een extra sessie in te plannen waarbij je partner aansluit of juist alleen komt om zijn of haar ervaring te delen. Samen kijken we hoe jullie ruimte kunnen maken voor ieders beleving, zonder oordeel. Dat zorgt vaak voor meer wederzijds begrip, ontspanning en verbinding in de relatie.
In mijn praktijk zie ik dat vaak drie tot vier sessies al voldoende zijn om een duurzame verandering in gang te zetten. Omdat we direct werken met het onderbewuste en het lichaam, is de impact vaak diep en snel voelbaar. Daarom werk ik met een kort maar krachtig traject dat precies is afgestemd op waar jij als moeder in vastloopt en wat er nodig is om weer rust, verbinding en vertrouwen te voelen.
Symptomen bij niet-verwerkte bevalling en gevolgen bij uitblijven van hulp
Als een bevallingstrauma niet wordt verwerkt, kunnen PTSS-klachten verergeren.
Veelvoorkomende symptomen zijn:
-
Aanhoudende somberheid, angst, prikkelbaarheid
-
Problemen in het contact met je kindje
-
Slaapproblemen of moeite om je dagelijkse ritme op te pakken
-
Sociale terugtrekking
-
Vermijden van gesprekken over een volgende zwangerschap
Uiteindelijk kan dit leiden tot chronische stress, relatieproblemen, verminderde hechting en storingen in de ontwikkeling van je kind. Het verwerken van het trauma is daarom ook op de lange termijn belangrijk.
Veelgestelde vragen (FAQ's) over bevallingstrauma verwerken
Hoe kan ik een bevalling verwerken?
Praat over je ervaring, schrijf je gevoelens op, zoek informatie, en neem tijd om te herstellen. Vraag hulp als het niet lukt.
Wat helpt bij het verwerken van een bevallingstrauma?
Steun van je omgeving, hypnotherapie , EMDR, CGT, lichaamsgerichte therapie, lotgenotencontact en voldoende rust.
Welke therapieën zijn er om een bevallingstrauma te verwerken?
EMDR, hypnotherapie, opstellingenwerk, cognitieve gedragstherapie en ook haptotherapie en mindfulness kunnen helpen.
Waarom is het belangrijk om een bevalling goed te verwerken?
Omdat het je welzijn, dat van je gezin én de hechting en ontwikkeling van je kind beïnvloedt.
Hoe merk ik dat ik mijn bevalling niet goed heb verwerkt?
Nachtmerries, herbelevingen, somberheid, vermijdingsgedrag, angst, hechtingsproblemen, aanhoudende spanning bij baby/kind en/of verlatingsangst zijn belangrijke signalen.
Wat zijn tips om een trauma van de bevalling te verwerken?
Praat, zoek contact met anderen, zorg goed voor jezelf, beweeg, en zoek indien nodig professionele hulp.
Wanneer heb je hulp nodig bij het verwerken van een bevalling?
Als je klachten te zwaar zijn of het dagelijks functioneren belemmeren. Wacht dan niet met het inschakelen van een specialist.
Kan je samen met je partner een bevallingstrauma verwerken?
Ja, samen praten en eventueel samen therapie volgen versterkt jullie relatie en helpt het herstel.
Wat zijn de symptomen als je een traumatische bevalling niet verwerkt?
Langdurige angst, depressieve gevoelens, slaapproblemen, contact/verbindingsproblemen met je kind. Op termijn kunnen de klachten versterken.
Hoe lang duurt het gemiddeld?
Van enkele weken tot maanden; de meeste vrouwen voelen zich na een half jaar met passende begeleiding veel beter.
Feiten, cijfers en maatschappelijke trends in Nederland
Eén op de vijf vrouwen ervaart haar bevalling als traumatisch. Elk jaar krijgen zo’n 2.000 tot 5.000 vrouwen PTSS na de bevalling. Risicofactoren zijn onder andere eerdere trauma’s, slechte communicatie, onverwachte complicaties en te weinig steun.
Gelukkig groeit de aandacht voor mentale gezondheid rondom geboorte en vinden steeds meer vrouwen alternatieve hulpvormen, zoals hypnotherapie. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat hypnotherapie het zenuwstelsel kalmeert, helpt om stressreacties te reguleren en bijdraagt aan het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen zoals een bevallingstrauma.
In mijn praktijk kun je vaak al binnen twee weken tot een maand terecht voor een intake en eerste sessie.
Tot slot: praat, voel en durf te vragen
Iedere bevalling is anders, en ieder herstelproces verloopt uniek. Blijf niet lopen met klachten na de bevalling.
Besef dat hulp vragen geen zwakte is, maar een eerste belangrijke stap naar herstel en nieuwe kracht.
In mijn praktijk bied ik een veilige ruimte waar jij mag landen, voelen en helen: op jouw tempo, op jouw manier. Of je nu net moeder bent of je kindje al wat ouder is: het is nooit te laat om jullie verhaal de aandacht te geven die het verdient.